BLOG

Malarstwo olejne to mistrzowska technika malarska, która jest bardzo popularna od wieków. Jednak jej wdrożenie wymaga pewnej wiedzy technicznej, doświadczenia i poświęcenia. Choć zalicza się do technik trudnych, wiele wybacza, a ewentualne błędy można zakryć kolejnymi warstwami koloru. 
 

 

 

Być może już odkryłeś zestaw farb olejnych Manes w jednym z naszych sklepów, w którym znajdziesz wszystko, czego potrzebujesz do malowania olejem. Mimo to na początku brakowało Ci odpowiedniej wiedzy, jak radzić sobie z poszczególnymi przyborami i jak je ze sobą łączyć. Dlatego też poniższa notatka będzie dedykowana wszystkim czytelnikom, którzy chcieliby poznać technikę malarstwa olejnego. Zdradzimy Wam bowiem nie tylko podstawowe informacje, ale damy także kilka wskazówek, podpowiedzi i opowiemy o kilku ciekawostkach.

 

HISTORIA MALARSTWA OLEJNEGO


 

Niestety nie da się dokładnie określić, kiedy i przez kogo wynaleziono technikę olejną. Pierwsze wzmianki pochodzą z okresu starożytnego. Również w średniowieczu stosowano sporadycznie farby olejne. Powszechnie zaczęto ją stosować w XV wieku, w Niderlandach, a następnie w pozostałych krajach Europy, wypierając tym samym technikę tempery. Techniką olejną można malować w sposób klasyczny, nakładając kolejne warstwy na siebie, bądź alla prima, co oznacza "od pierwszego razu", czyli wykańczając obraz już przy pierwszej, nałożonej warstwie. Technika "alla prima" stosowana jest także w technice akwarelowej, jednak w technice olejnej posługiwano się nią już od XVII wieku. 

 

Pomiędzy pojawiającymi się kolejno kierunkami i stylami artystycznymi malarstwo olejne utrzymywało się w czołówce technik najpopularniejszych. Szczególnie z punktu widzenia artystów, a później kolekcjonerów sztuki. Do najsłynniejszych dzieł powstałych przy pomocy farb olejnych należą m.in. obrazy Vincenta van Gogha, Gustava Klimta, Claude'a Moneta, Rembrandta van Rijna czy Pabla Picassa.

W XX wieku z malarstwem olejnym zaczęło konkurować malarstwo akrylowe z kilku prostych powodów. Malarstwo akrylowe jest szybsze i gwarantuje krótszy termin oddania obrazu do użytku, zachowując przy tym trwałość blasku i koloru. Niemniej jednak malarstwo olejne nadal uważane jest za tak zwaną królewską technikę malowania.

 

FARBY OLEJNE


 

Farby olejne to farby wolnoschnące składające się z wysokiej jakości pigmentów wcieranych w schnący olej, np. z krokosza barwierskiego, siemienia lnianego, maku lub orzecha włoskiego. Ponadto do pigmentów kolorowych dodaje się rozcieńczalnik, taki jak terpentyna, co wpływa na lepkość kolorów. Na koniec można wzbogacić kolory o pewne właściwości, takie jak wyższy połysk, mat, lepsza gęstość, czy szybsze lub wolniejsze schnięcie kolorów. 

 

WŁAŚCIWOŚCI OLEJÓW

 

Olej szafranowy

Olej ten najczęściej stosuje się w połączeniu z olejkiem terpentynowym, który służy jako rozcieńczalnik. Zżółknie mniej niż olej lniany.

Olej lniany

Olej lniany wysycha najszybciej z tych olejów, ale z czasem żółknie. Jego spolimeryzowany wariant prawie nie żółknie, ale czas schnięcia jest nieco dłuższy.

Olej z nasion maku

Zalecany tylko do techniki "alla prima". Podczas schnięcia, które zwykle trwa od 5 do 8 dni, zmniejsza się jej objętość, przez co nakładana farba staje się cieńsza, co może nie współgrać z malowaniem warstwowym.

Olej z orzechów włoskich

Czas schnięcia określa się na 4-5 dni, żółknie mniej niż olej lniany. Kolory w połączeniu z nim mocno kryją, ale jego cena jest niestety wysoka.

 

 

ROZPUSZCZALNIKI

 

Terpentyna

Nazywany również olejem terpentynowym, przyspiesza wysychanie farb i nie tworzy na nich filmu. Służy również do czyszczenia pomocy malarskich.

Terpentyna rektyfikowana

W porównaniu z klasyczną terpentyną wolniej odparowuje z kolorów i nie pojawia się efekt żółknięcia kolorów.


 

DODATKOWE MEDIA ZABEZPIECZAJĄCE

 

Lakier Damarowy

Jest to roztwór żywicy damarowej i terpentyny, który służy jako końcowy werniks do malarstwa olejnego. Utrwala farby i podsyca ich kolorystykę.

Medium spowalniające schnięcie

Jest to mieszanka oleju lnianego i terpentyny, która zapewnia wolniejsze schnięcie farb.

Medium woskowe

Łącząc terpentynę z woskiem pszczelim, otrzymujemy środek zapewniający zestalenie farby, który nadaje się np. do tworzenia reliefu.

 

 

PĘDZLE I INNE POMOCE MALARSKIE

 

Pędzle

Ze względu na gęstość kolorów oraz materiał bazowy, jakim jest głównie płótno, potrzebujesz pędzli o mocnym, ale elastycznym włosiu, które znajdziesz w naszym e-sklepie pod nazwą e-sklep.koh-i-noor.pl. Wybór odpowiedniego rozmiaru i kształtu należy do Ciebie.

Szpachelka

Szpatułki idealnie nadają się do technik bardziej ekspresyjnych o grubych pociągnięciach, które często zostawiają fakturę. Z tym przyborem tworzenie realistycznych obrazów będzie wymagało znacznie więcej cierpliwości niż malowanie pędzlem.

Prosto z tubki

Podobnie jak w przypadku malowania szpachelką jest to technika malowania, w której farba jest wytłaczana prosto z tuby bezpośrednio na płótno. Problem pojawia się jednak, gdy wysycha, co zajmuje dużo czasu.

 

Na koniec na pewno przyda się drewniana paleta, kilka kubków, ściereczki i inne narzędzia, które są powszechnie używane do różnych technik malarskich.

Mamy nadzieję, że wyjaśniliśmy wiele wątpliwości odnośnie techniki olejnej. Jeśli teraz brakuje Ci jedynie inspiracji to zachęcamy zapoznać się z pracami utalentowanych malarzy! Już wkrótce opublikujemy drugą część tego artykułu, w której skupimy się na przygotowaniu płótna, poszczególnych rodzajach malarstwa, a także pokażemy Wam specyficzną procedurę malowania farbami olejnymi. Zapraszamy!

Paul Klee - Ancient Harmony, 1925

Gustav Klimt - Malcesine on Lake Garda, 1913

Jan Vermeer - Girl with a Pearl Earring, 1665

 

Vincent van Gogh - Almond Blossoms, 1890

 

Leonardo da Vinci - Mona Lisa, 1517